Aşkı Anlatan Kadın: Jane Austen.
İngiltere'nin en ünlü yazarlarından biridir Jane Austen. Bir köy papazının 7. çocuğudur. Ailesinin çocuklarının hayal gücünü desteklemesi sayesinde henüz 12 yaşındayken kendi hikayelerini yazmaya başlamıştır. Yaşadığı dönemde İngiltere'de kadının çok büyük değeri yoktur. Bir kadın olarak döneminde, yazar olarak var olabilmesi bile çok zordur. Ancak kendisi bunu başarmış, eserleri hemen hemen tüm dünya dillerine çevrilmiş, klasik olmuştur.
Jane Austen yaşadığı dönemi çok iyi tasvir eder. Anlatımı son derece yalın- zarif- mizahi -gerçekçi ve objektiftir. Tüm kitaplarında kahramanları kadındır ve kitaplar mutlaka mutlu sonla biter. Austen; insanların zaaflarını görür ve mutlaka ince nüktelerle bunu kitaplarında işler.
Kendisi hiç evlenmemiş bir kadın olarak bu kadar başarılı tasvir (hem çevre, hem insan karakteri tasviri) yapan, aşkı bu kadar güzel anlatan başka bir yazar daha söyleyemem size. Klasik edebiyattan ve romantizmden hoşlanıyorsanız, Jane Austen'ı ve kitaplarını sevmemeniz mümkün değil.
Jane Austen henüz 42 yaşındayken göğüs kanserinden ölmüştür. Düşünmeden edemiyorum. Daha 42 yaşındayken kitapları bu kadar değer görmüş, sevilen bir yazar olmuştur. Ya daha fazla yaşasaydı? :)
Austen'ın kitapları bir çok kere dizi, sinema uyarlaması görmüştür. Yaklaşık her 10 yılda bir yeni bir uyarlaması da kendini göstermektedir. Dünya üzerinde aşk var oldukça da böyle sürüp gideceğe benzer.
Size anlatmak istediğim film ise Aşk ve Gurur. Aslında kitabın orijinal adı Gurur ve Önyargı'dır. Kitabı okuduğunuzda isim oldukça yerindedir. Ancak her ne hikmetse Türkçe'ye çevrilirken adı Aşk ve Gurur olarak işlenmiştir. Halen de böyle sürmektedir.
1995 yılında başrollerinde Colin Firth (Mr. Darcy) ve Jennifer Ehle (Miss Elizabeth Bennet)'nin oynadığı, toplam 6 bölümden oluşan versiyonu o kadar beğenilmiş, o kadar sevilmişti ki, 2005 yılında yeni bir versiyonunu çekmek yürek isterdi. Zira sırf bu dizi sayesinde dünya üzerindeki kadınların %70'i Colin Firth'e aşık olmuştur. Dünyanın en yakışıklı erkeği olmamasına rağmen Colin Firth halen (ki kendisi halihazırda 55 yaşındadır) en seksi erkekler listesinde yer almaktadır.
Hatta kitabı okunma rekorları, filmi izlenme rekorları kıran ünlü Bridget Jones serisi dahi Colin Firth ve Mr Darcy sebebi ile var olmuştur. Yazar Helen Fielding bir röportajında; kitabı yazarken erkek karakter olarak hep Aşk ve Gurur'daki Darcy'i hayal ettiğini, bu nedenle kendi kitabında da ana karaktere bu adı verdiğini ifade etmiştir. Kitabın filme dönüştürülmesi aşamasında da Darcy karakterine Colin Firth'ün hayat vermesini istemesi de bundandır.
Neyse konudan çok sapmayalım.
Bir filmin öncesindeki yapım çok izlenmiş, çok başarılı olmuş ise yeni versiyonu yapmak biraz riskli olacaktır elbette. Zaten yapımcılar de bu nedenle oyuncuları seçerken oldukça titiz davranmak zorunda kalmışlar. Miss Elizabeth Bennet için, o dönemin yükselen yıldızı Keira Knightley'de herkes hemfikirmiş (ki ben kendisini pek beğenemiyorum. O ağzını yamuk yumuk kullanışı beni acayip rahatsız ediyor). Ancak Mr. Darcy konusunda bir türlü hemfikir olunamamış. Matthew Macfadyen'in adı zikredildiğinde, o dönemde oynadığı yapımlar ve bu yapımlardaki karakterler bir türlü Mr Darcy ile örtüşmemiş. Ancak ellerini taşın altına koymuşlar ve pişman olmamışlardır. Zira hala en sevilen versiyonu 1995'deki olsa da (1 saatten toplam 6 bölümde elbette aslına daha uygun bir yapım olmuştur), 2005 yılındaki versiyon da oldukça övgü almıştır. Özellikle başarısı merakla beklenen Macfadyen çok beğenilmiştir. Mr. Darcy'nin ruhunu yansıtabilmiş, başarılı bir performans sergilemiştir.
Gelelim filmimizin konusuna:
Ana karakterimiz Elizabeth Bennet 5 kız kardeşin (Jane, Elizabeth, Mary, Kitty, Lydia) ikincisidir. Döneminin İngiltere'sinde erkek kardeşi bulunmayan ailelerde, evin babası vefat ettiğinde, ailenin tüm malları en yakın erkek akrabaya kalmaktadır. Bu nedenle ailenin annesi Bayan Bennet'ın tek amacı, kızlarını zengin ve durumu iyi erkeklerle evlendirmektir. Zira bu şekilde Bay Bennet vefat ettiğinde ve ailenin malları uzak erkek akrabaya devrolunduğunda dahi rahata erebileceklerdir.
Ailenin yaşamı, genç ve zengin Bay Bingley ve en yakın arkadaşı Bay Darcy'nin komşu mülke yerleşmeleri ile altüst olur. Çünkü Bayan Bennet; genç ve zengin Bay Bingley'in, en büyük kızı olan güzel Jane için biçilmiş kaftan olduğuna inanmaktadır. Onları bir araya getirmek için elinden geleni ardına koymayacaktır. Buna, yağmurda çamurda Jane'i Bingley'in malikanesine göndermek de vardır. Ki Jane hastalanıp bir süre Bingley'lerde misafir olmak zorunda kaldığında Bayan Bennet amacına ulaşmıştır. Ablasını merak ederek yanına giden Elizabeth de Bingley'lerde kalınca Darcy ve Elizabeth de birbirlerini daha yakından tanıma fırsatı bulur. Ancak her ne kadar bu iki zat-ı muhterem, birbirlerinin çekimine kapılmakta ise de biri gururundan, diğeri de önyargısından vazgeçememekte, bir türlü bir araya gelememektedir.
Zaten film bu iki duygunun (gurur ve önyargı) çatışması ve aşka dönüşmesi sürecini anlatmaktadır. Anlatım gayet de başarılıdır.
Kitabın (filmin) İngiltere'sini dönemine göre değerlendirmek lazım. Döneminin yanlışlıklarını, hatalarını gayet eleştirel ve eğlenceli bir dille anlatan Jane Austen, insan duygularını gayet başarılı değerlendiren ve bunu kitaplarına yansıtan bir yazar. Hem gerçekçi hem de romantik. Yazar bu kadar başarılı olunca filmler de iyi oluyor ister istemez. Benim için tüm zamanların en iyi filmlerinden biri olarak kalacak bir yapımdır, tavsiye edilir.
Ebru Karaca NAR
0 yorum :
Yorum Gönder